Çocuklarda perianal apse, anüs etrafında cilt altında lokalize enfekte sıvı (püy) birikimidir. Perianal enfeksiyonlar 1 yaş altındaki erkek çocuklarda daha sık görülür. Çoğunlukla kendi kendini sınırlar. Anüs etrafında kızarıklık şişlik şeklinde kendini gösterir. Apse perianal bölgeye bir ağızla açılarak akar. Genellikle 2 yaşın üzerindeki perianal apselerde otoimmun nötropeni, lösemi, AIDS, diabetes mellitis ve Crohn hastalığı gibi altta yatan hazırlayıcı sebep olabilir.
Çocuklarda anal fistül, anüs çevresinde oluşur ve perianal apseden sonra gelişebilir. Bu durumda, anüsün iç kısmıyla cilt arasında anormal bir yol açılır ve bu kanal enfekte olarak iltihaplanmaya neden olabilir.
İçindekiler
Çocuklarda Perianal Apse ve Fistül Belirtileri
Hazırlayıcı sebep olmayan bebeklerde klinik hafiftir. Bazen hafif ateş, ağrı ve kızarıklık görülebilir. Sonuçta apse açılarak boşalır ve semptomlar düzelir. Birkaç hafta sonra akıntı tekrar başlar, aralıklı olarak devam edebilir. Ancak çoğunlukla 2 yaşından önce kendiliğinden iyileşir. Perianal apselerin % 10-20’sinde fistül gelişir. Fistül önceden apse olmadan da ortaya çıkabilir. Fistüllerin %15-20’si birden fazladır.
Çocuklarda Perianal Apse ve Fistül Nedenleri
Çocuklarda perianal apsenin ve fistül oluşumunun birkaç nedeni olabilir. Fistül ile apse birbiri ile bağlantılı hastalıklardır ve apse tedavi edilemediğinde fistül oluşabilir. Öncelikle perianal apsenin nedenlerine bakılmalıdır.
- Bağışıklık sisteminin zayıf olması
- Hijyen eksikliği
- Kabızlık ve zorlanmış dışkılama
- Anal fissürler
- Doğumsal anomaliler
Eğer perianal apse bu nedenlerden dolayı oluşmuş ve tedavi edilememişse ya da tedaviden sonra tekrarlamışsa, fistül gelişebilir. Fistülün nedenleri de şu şekilde sıralanabilir.
- Tedavi edilmemiş perianal apse
- Tekrarlayan apseler
- Bağışıklık sistemi bozuklukları
- İltihaplı bağırsak hastalıkları
Çocuklarda Perianal Apse ve Fistül Teşhisi
Çocuklarda perianal apse ve fistül tanısı, dikkatli bir klinik muayene ve bazı yardımcı testlerle konulabilir. Doktor, çocuğun anüs çevresinde şişlik, kızarıklık, hassasiyet ve iltihap belirtileri olup olmadığını kontrol eder. Ayrıca irin birikmesi ve deri altında sertleşmiş bölgeler tespit edilebilir. Özellikle tekrarlayan kabızlık, dışkılama sırasında ağrı veya ateş gibi belirtiler, apsenin varlığına işaret edebilir, bu nedenle doktora anlatılmalıdır.
Fistül ise yine fiziki muayene ile fark edilebilir. Çocuğun anüs çevresindeki ciltte küçük bir delik, sürekli iltihap akıntısı ya da tekrarlayan apselere dair bulguları kontrol eder. Fistülün dışarı açılan kısmı, anüs çevresinde cilt üzerinde görülebilir. Bu delikten bazen irin ya da kan gelebilir.
Teşhis sürecinde fiziki muayene, ultrason, rektal muayene yapılabilir.
Çocuklarda Perianal Apse ve Fistül Tedavi
Küçük perianal apselerin özellikle 1 yaşından küçük bebeklerde medikal olarak tedavisi mümkündür. Bu şekilde fistüle dönmeden tamamen iyileşebilme olasılığı vardır. Yine 1 yaşından küçük ancak daha büyük, kırmızı renkli ve yumuşaklık veren apselerin tedavisinde daha ciddi davranmak gerekir. Bu amaçla apse çoğunlukla poliklinik şartlarında veya ameliyathanede boşaltılmalı, arkasından geniş spektrumlu antibiyotiklerle tedavi edilmeleri gerekir. Konservatif tedavi ile çoğunlukla 24 aya kadar kendiliğinden düzelirler.
Eğer bir bebek kendiliğinden ya da cerrahi olarak boşaltılmış bir apseden sonra ortaya çıkmış fistül ile başvurmuşsa 18 aya kadar dikkatli bir şekilde takip edilebilir. Bu aydan sonra ise fistül traktı cerrahi olarak çıkarılmalıdır. Bu tedavi sonrası %10-20 oranında fistüllerin tekrarlama olasılığı vardır.
