Hipospadias erkek cinsel organı olan penisin doğumsal bir hastalığıdır. Bu hastalıkta (peygamber sünneti) penis içindeki idrar kanalı doğuştan kısadır. Bu yüzden idrar deliği normal yerinden daha aşağı ve ön tarafa açılır. Sünnet derisinin ön tarafı eksiktir bu sebeple yarım sünnetli ya da peygamber sünnetli olarak da adlandırılırlar. Hipospadias her 300 canlı erkek bebeklerden birinde. Nedeni belli değildir.
İçindekiler
- Hipospadias Peygamber Sünneti
- Hipospadiasın Özellikleri Nelerdir?
- Hipospadiasta Tanı Nasıl Konur?
- Megameatus Durumu
- Hipospadiasta Tedavi Nasıl Yapılır?
- Hipospadiasta Ameliyat Yaşı Ne Olmalıdır?
- Hipospadias Cerrahisinde Bizim Operasyona Ait Pratik Uygulamalarımız Aşağıdaki Şekildedir
- Hipospadiasda Daha Çok Hangi Ameliyatlar Yapılmaktadır
- MAGPI Ameliyatı
- Snodgrass (TİPU) Ameliyatı
- Bracka I ve Bracka II Ameliyatları
- Hipospadias Ameliyatlarından Sonra Hangi Komplikasyonlar Olur?
- Komplikasyonlar
Hipospadias Peygamber Sünneti
İdrar kanalının sonlandığı delik ne kadar pipin ucuna yakınsa o kadar hafif, ne kadar vücudun birleştiği yere yani torbalara yakınsa o kadar ağır hipospadias denir. Deliğin açıldığı yerin durumuna göre isimlendirilir ve ameliyatlarda onlara göre planlanır. Genellikle hipospadiasların çoğu hafif yani anterior hipospadias şeklindedir. Hipospadiaslı hastalarda çoğu zaman birlikte penis eğriliği de bulunur ve ameliyatta aynı zamanda bu eğrilikte düzeltilir.
Resim 1: Hipospadias idrar deliğinin açıldığı yere göre isimlendirilir.
Hipospadiasın Özellikleri Nelerdir?
- İdrar deliği penisin ön yüzünde ve normal olması gereken yerden daha aşağıdadır
- Penis başının ön yüzünde sünnet derisi yoktur. Bu yüzden yarım sünnetli denir
- Penis başında yassılaşma bulunur
- Peniste eğrilik bulunabilir ve bu eğrilik penis ereksiyondayken daha belirgin hale gelir
- İleri hipospadiaslar karşıya doğru işeyemezler, ayaklarının ucuna doğru işerler. Bu yüzden oturarak işemek zorunda kalırlar. hipospadias peygamber sünneti
Hipospadiasta Tanı Nasıl Konur?
Hipospadiasta tanı fizik muayene ile konur. İdrar deliğinin yeri, penisdeki eğrili düzeyi ve sünnet derisinin yeterli olup olmadığı araştırılır. Normal yerinde değilse ve ön tarafta ise hipospadias tanısı konur. İleri dereceli hipospadiaslarda özellikle beraberinde inmemiş testiste varsa olası çift cinsiyet ve üriner sistem anomalileri açısından ultrasonografi ile değerlendirilmesi gerekir.
Megameatus Durumu
Nadiren hipospadiaslarda sünnet derisi tamdır ve idrar deliğinin önünü kapatarak hipospadias tanısının konulmasını engelleyebilir. Bu durumlarda sünnet derisi geriye sıyrılarak idrar deliğinin yeri tespit edilir ve tanı konur.
Hipospadias İle Beraber Sık Görülen Diğer Hastalıklar Nelerdir?
- İnmemiş testis
- Kasık fıtığı
- Cinsiyet farklılaşma problemleri
- Böbrek ve idrar boşalttım kanalları problemleri.
Hipospadiasta Tedavi Nasıl Yapılır?
Hipospadiasta tedavi, cerrahi olarak idrar deliğini olduğu yerden normal olması gereken yere taşıyarak yapılır. Bunu sağlamak için idrar deliği olduğu yerden normal olması gereken yere kadar yeni idrar kanalı oluşturulur.
Hipospadiasta Ameliyat Yaşı Ne Olmalıdır?
Hipospadias operasyonu aslında her yaşta yapılabilmesine rağmen Çocuk Cerrahları ve Çocuk ürologlarının en çok tercih ettikleri dönem 6-18 aylık olan dönemlerdir. Yani çocuk kendini bilmeden penisindeki anormallik düzeltilmelidir.
Ameliyata Ait Diğer Bilgiler
- İdrar deliği ne kadar normal olması gereken yere yakınsa ameliyat o kadar kolay ve komplikasyonu az, idrar deliği ne kadar normal yerden uzaksa ameliyat o kadar zor ve komplikasyonları da o kadar fazla olur.
- İdrar deliği uca çok yakınsa genellikle sonda kullanmıyorum, daha uzak olgularda3-5 gün veya 5-7 gün idrar sondası kullanıyorum. Bu sayede hem çocuğun ilk günlerde idrar yapma sorunu olmuyor, hem de yeni yapılan yolun daha rahat iyileşmesi sağlanmış oluyor.
- Bu ameliyatlar özel büyütmeli gözlüklerle (lup) ve mikro cerrahi yöntemleri kullanılarak yapılması ameliyat başarısını arttırmakta, komplikasyon oranını azaltmaktadır.
- Genellikle hipospadias ameliyatları günübirlik ameliyatlardır, yani hastanede yatmayı gerektirmezler. Ancak çok nadiren bazı hastaların 1 gün hastanede yatmaları gerekebilir. Onun dışında evde bakım ve takip oldukça rahat olmaktadır.
Hipospadias Cerrahisinde Bizim Operasyona Ait Pratik Uygulamalarımız Aşağıdaki Şekildedir
- Ameliyat esnasında Lup (4,5 büyütmeli) kullanmak
- Atravmatik 6/0, 7/0 ve 8/0 dikiş materyalleri kullanmak
- Silikon sonda kullanmak
- Mikrocerrahi teknik ve mikrocerrahi aletler kullanmak
- Kapalı pansuman yapılmaktadır: Yani beş gün hiç pansumanı açmıyoruz. Bu sayede penis dokusunun daha fazla şişmesi engellenir ve operasyon alanı enfeksiyondan korunur. Sık pansuman gerektirmez, böylece dokunun daha hızlı iyileşmesi sağlanır.
- Ameliyat öncesi ve sonrası uzun etkili lokal anestezik yapıyoruz ve ameliyattan sonra da ağrı kesiciler vererek iyi bir ağrı kontrolü sağlıyoruz.
- Genellikle günübirlik uygulama şeklinde yaklaşılmaktadır. Böylece hastanenin stresli ortamından hastayı ve aileyi uzaklaştırmış oluyoruz.
Hipospadiasda Daha Çok Hangi Ameliyatlar Yapılmaktadır
Hipospadias cerrahisinde yaklaşık 500’den fazla operasyon tekniği vardır. Ancak bunların çok azı popülerdir. Ben de kendi kliniğimde en sık çok değerli Hocalar’ımında benimsediği aşağıdaki teknikleri kullanıyorum. hipospadias peygamber sünneti
MAGPI Ameliyatı
Glanüler ve Coronal tip hipospadiaslarda sıklıkla uygulanır. Yani, idrar deliğinin normal olması gereken yere en yakın tiplerinde uygulanır. Bu ameliyatın komplikasyon oranı çok düşüktür. Bu ameliyatta yeni idrar kanalı yapılmaz sadece idrar deliği normal olması gereken yere ilerletilir. Hipospadias ameliyatlarımızın yaklaşık %40 ını oluşturur. Günübirlik bir ameliyattır, sonda konulmasına bazen gerek yoktur ancak bazı durumlarda 3 güne kadar sonda kullanılabilir.
Snodgrass (TİPU) Ameliyatı
Etraf dokulardan tüp oluşturularak idrar deliği normal yerine getirilir. Tüm hipospadias çeşitlerinde uygulanabilir. Sadece ileri derecede penis eğriliği bulunan hipospadiaslarda uygulanamaz. Komplikasyon oranı %2-10 arasındadır. hipospadias peygamber sünneti
Bracka I ve Bracka II Ameliyatları
Daha çok proksimal hipospadias dediğimiz idrar deliğinin penis ucuna en uzak olduğu durumlarda kullanılan tekniktir. İki seanslıdır. İlk seansda genellikle penis eğriliği giderilir ve dudak içinden alınan doku parçası penis ön yüzüne dikilir, hastalar 1 hafta idrar sondası ile kalır. Bu doku birkaç hafta içerisinde alttaki penis dokusuyla kaynar. İlk operasyondan 6 ay sonra ise ikinci seansla dudaktan alınan ve penise iyice kaynamış olan doku kullanılarak üretra yapılır. Hastalar 7-14 gün süreyle sondalı kalır.
Hipospadias Ameliyatlarından Sonra Hangi Komplikasyonlar Olur?
Prensip olarak idrar deliği uca ne kadar uzaksa ve penisde eğrilik (kordi) ne kadar ciddiyse komplikasyon oranı da o kadar fazladır. Şu şekilde rakamsal değerler verilebilinir:
- Uca çok yakın olanlarda komplikasyon oranı %2
- Orta derecede olanlarda %5-10
- Uzak olanlarda %25-40 dolaylarındadır.
Ancak yine de yukarıda belirttiğim gibi cerrahın tecrübesi, lup kullanımı, Mikrocerrahi aletlerin kullanımı, kullanılan dikiş malzemeleri, silikon sonda kullanımı gibi durumlar bu oranlar üzerinde etkili olmaktadır. hipospadias peygamber sünneti
Komplikasyonlar
- Kanama ve mesane spazmı: Erken dönemde görülürler.
- Meatal Stenoz: Üretranın son kısmı olan ve mea olarak adlandırılan kısmın daralması. Dilatasyonlar veya meatotomi ile düzeltilir.
- Üretrokutanöz Fistül: Hipospadias cerrahisinden sonra en sık rastlanan komplikasyondur. Dikişlerin düzenli konmamasından veya gergin dikişlerden oluşabileceği gibi dokuların kaynamaması veya dikiş açılması gibi nedenlerle veya doku nekrozu, enfeksiyon sonucu ortaya çıkabilir. Fistül distalindeki üretranın kalibresi yeterli ise ilk 6 ay içinde kendiliğinden düzelebileceği gibi (fistülün elle kapatılarak işenmesi kendiliğinden kapanmayı kolaylaştırır) basit fistül onarımı yeterli olur yoksa onarımın baştan yapılması gerekir. En erken onarım 6-12 ay sonra yapılmalıdır.
- Üretral striktür: Daralma, en sık mea’da meydana gelir. Genellikle ilk yıl içerisinde karşılaşılır. Bu çocuklarda genellikle, işerken ıkınma, ince işeme, işerken ağrı olması ve sık idrar yolu enfeksiyonu geçirme gibi şikayetler olabilir.
Tedavisi:
- Dilatasyon: Genişletme yapılması
- Meatotomi
- Üretrotomi
- Yeniden anastomoz: >1 cm uzun darlıklarda
5. Psödodivertikül: Yeni oluşturulan kanalda dışa doğru bombeleşme olması, kendisini işerken üretranın alt kısmının balonlaşma olarak gösterir
6. Peniste rotasyon ve deviasyon: Penisde sağa veya sola dönmeler
7. Estetik olarak kötü görünümlü penis