Multikistik displastik böbrek (MKDB) oldukça nadir görülen rahatsızlıklardır. Bu rahatsızlıkta böbrek dokusu üzüm salkımına benzeyen bir şekil alır ve çalışamaz haldedir. Diğer böbrek normal şekilde çalıştığı takdirde hastalık genellikle hayati risk oluşturmaz. Ancak iki böbrekte de bu durum görülürse bebek doğduktan hemen sonra acil tedavi altına alınabilir ve olumsuz sonuçlar ortaya çıkabilir.
Multikistik Displastik Böbrek Nedir?
Böbreğin içerisinde fazla sayıda hava dolu kist ile karakterize edilen bu hastalık basit bir rahatsızlık olarak görülebileceği gibi kişinin böbreklerine ciddi hasar verebilecek şekilde büyüyerek böbrek yetmezliğine de sebep olabilir. Hastalık başka bir hastalık ya da sendroma bağlı olarak ortaya çıkmış olabilir ya da bağımsız bir rahatsızlık olarak görülebilir. Çocuklarda ve erişkinlerde görülen bu rahatsızlık mutlaka takip ve tedavi edilmelidir.
Multikistik Displastik Böbrek Nedenleri
Multikistik displastik böbrek anne karnındaki çocuğun oluşumu esnasında kısımların doğru biçimde bir araya gelememesinden kaynaklanır. MKDB genellikle bir gelişim bozukluğuna bağlı olarak gelişir ve sonucunda böbrek çalışmaz durumda bir organ olarak vücutta yerini alır. Çocuğun diğer böbreği çalışır durumdaysa düzenli takip ve sağlam böbreği korumaya yönelik yaşam tarzı önerilir. Diğer böbreğin doğru şekilde çalışıp çalışmadığı tetkik edilerek hastanın durumu değerlendirilir. Her 4 bin yenidoğandan birinde bu durum görülebilmektedir. Vakaların yüzde 70’i kadarında doğumdan önce yapılan tetkikler ile multikistik displastik böbrek tespit edilebilmektedir.
Multikistik Displastik Böbrek Hastalığı Belirtileri
Tek taraflı multikistik displastik böbrek vakalarında genellikle belirti görülmez ancak hastalık yenidoğan döneminde fark edilmezse çocukluk ve yetişkinlik çağında idrar yolu enfeksiyonu ve yüksek tansiyon riski bulunmaktadır. Bu vakalarda idrar yolu enfeksiyonu ve yüksek tansiyon rahatsızlıklarına bağlı olarak görülen bazı ağrı ve belirtiler görülebilmektedir.
Multikistik Displastik Böbrek Görülme Sıklığı
Ortalama 4 bin bebekte bir bu hastalığa rastlanmaktadır. MKDB görülen çocuklarda böbreğin alınmasını gerekli kılan risklerin çok yüksek olmadığı düşünülür. Bu yüzden çocuk cerrahi uzmanı ve çocuk üroloğunun yapacağı takip ile hastalık gözlemlenebilir. Düzenli kontroller yenidoğan döneminden 2 yaşın sonuna kadar 3 ayda bir yapılırken 5 yaşına kadar 6-12 ayda bir yapılabilir. Bir böbrek fonksiyonsuz olduğundan diğer böbrekte büyüme normal görülmektedir. Ancak uzun süre takip gerektiren bu durum nadiren de olsa başka riskler oluşturabileceğinden minimal invaziv cerrahi ile problemli böbreğin alınması (nefrektomi) de önerilebilmektedir. Bu problemin görüldüğü çocukların üçte birinde sağlam olan böbrekte vezikoüretal reflü görüldüğünden bu hastalıkla ilgili incelemelerin yapılması da oldukça önemlidir.
Multikistik Displastik Böbrek Tedavisi
Uygulanacak tedavi kişinin yaşadığı hastalığın tek böbrekte mi yoksa çift böbrekte mi görüldüğüne göre değişir. Tek taraflı MKDB çoğu zaman tedavi gerektirmez ve çocuk büyüdükçe tedavi gerektiren hipertansiyon benzeri problemler görülebilir ve bunun için düzenli aktivite, ilaç kullanımı, tuz kullanımının azaltılması gibi öneriler uygulanabilir. İdrar yolları enfeksiyonu riski yüksek olduğundan bu konuda da dikkatli olmak ve gerekli durumlarda ilaç kullanmak gerekebilir. Bu durumların yanı sıra kişinin diğer böbreği sağlam olduğu sürece yaşam süresi ve yaşam biçimi diğer insanlarla benzerdir.
Multikistik Displastik Böbrek Tehlikeli mi?
Multikistik displastik böbrek hastalığı vakaları tek bir böbrekte görüldüğünde tehlikeli değildir gözlem, tedbir ve dikkat ile hastalıkla mücadele etmek mümkündür ancak iki taraflı MKDB tehlikelidir ve yenidoğan döneminde diyalize girme mecburiyeti ya da hayati risk görülebilmektedir. İki taraflı MKDB genellikle gebelik sırasında yapılan tetkiklerde tespit edilmektedir ve doktorun tavsiyesi ile gebelik sonlandırılabilir.