Sünnet, özellikle İslam kültüründe dini ve toplumsal öneme sahip bir uygulama olmakla birlikte, tıbbi açıdan da çeşitli faydaları bulunan cerrahi bir işlemdir. Bebeklik döneminde, özellikle de yenidoğan döneminde yapılan sünnet, hem iyileşme sürecinin daha hızlı olması hem de komplikasyon riskinin daha düşük olması nedeniyle uzmanlar tarafından önerilmektedir. Günümüzde sadece dini değil, sağlık gerekçeleriyle de birçok aile yenidoğan sünnetini tercih etmektedir.
Yenidoğan sünneti genellikle doğumdan sonraki ilk 2 hafta içinde yapılır. Bu dönem, bebeğin henüz hareket kabiliyetinin az olduğu, iyileşmenin hızlı olduğu ve dışsal travmaya karşı daha az duyarlı olduğu bir zaman dilimidir.
İçindekiler
Yenidoğan Döneminde Sünnetin Avantajları
1. Daha Az Komplikasyon Riski:
Yenidoğan sünneti, ileri yaşlarda yapılan sünnetlere kıyasla daha az kanama, enfeksiyon ve yara iyileşme sorunu ile karşılaşılır. Bebeğin damar yapısı daha ince ve hassas olduğundan cerrahi müdahale daha kontrollü bir şekilde gerçekleştirilir.
2. Hızlı İyileşme Süreci:
Yenidoğanlarda hücre yenilenme hızı yüksek olduğu için sünnet sonrası iyileşme genellikle 5 ila 7 gün arasında tamamlanır. Yetişkinlerde bu süre haftaları bulabilir. Ayrıca bebekler hareket etmedikleri için yaranın tahriş olması gibi problemler daha az görülür.
3. Psikolojik Travmanın Az Olması:
Yenidoğan bebekler henüz bilinç gelişimini tamamlamadıkları için, sünnet işlemini bir travma olarak hatırlamazlar. Bu da ileri yaşlarda oluşabilecek anksiyete, korku ya da psikolojik izlerin önüne geçer.
4. Hijyen ve Temizlik Kolaylığı
Yenidoğan sünnetinin en dikkat çeken avantajlarından biri de hijyen konusunda sağladığı kolaylıktır. Sünnetli erkeklerde, penis başını kaplayan sünnet derisi olmadığından, bu bölgede bakteri ve salgı birikimi riski önemli ölçüde azalır. Bu da günlük temizlik rutinlerinin daha kolay ve etkili olmasını sağlar.
Sünnetsiz bireylerde zamanla "smegma" adı verilen beyaz renkli, kötü kokulu bir salgı birikebilir. Bu birikim, enfeksiyonlara ve tahrişe yol açabilir. Bebeklikten itibaren sünnetli olmak, bu tarz riskleri minimize ederken, ileriki yaşlarda da temizlik alışkanlığını daha sade bir hale getirir.
Yenidoğan Sünnetinin Tıbbi Faydaları
1. İdrar Yolu Enfeksiyonlarından Korur:
Yenidoğan erkek bebeklerde idrar yolu enfeksiyonu (İYE) riski, sünnetsiz bebeklere kıyasla daha yüksektir. Yapılan araştırmalar, sünnetli bebeklerde İYE oranının %90’a kadar azaldığını göstermektedir. Bu durum, özellikle ilk yaşta hayati tehlike oluşturabilecek enfeksiyon risklerinin azaltılmasında büyük rol oynar.
2. Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar (CYBH):
Yetişkinlik döneminde, sünnetli bireylerde HIV, HPV ve herpes simplex gibi bazı cinsel yolla bulaşan hastalıklara yakalanma riskinin daha düşük olduğu bilimsel çalışmalarla desteklenmiştir. Özellikle Afrika'da yapılan WHO destekli çalışmalarda, sünnetin HIV bulaşma riskini %60 oranında azalttığı ortaya konmuştur.
3. Penis Kanseri Riskini Azaltır:
Penis kanseri nadir görülen bir kanser türü olmasına rağmen, sünnetsiz erkeklerde bu riske yakalanma oranı daha yüksektir. Sünnet, bu tür kanserlerin oluşumunda etkili olan smegma birikimini önlediği için koruyucu bir rol oynar.
4. Bulaşıcı Hastalıkların Yayılmasını Azaltır:
Toplum sağlığı açısından düşünüldüğünde, sünnet uygulaması bulaşıcı hastalıkların yayılma hızını azaltarak halk sağlığına da katkı sunar. Bu durum özellikle çok eşlilik görülen toplumlarda daha belirgin hale gelmektedir.
Yenidoğan Sünnetinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Her ne kadar yenidoğan sünneti birçok avantaj sunsa da, dikkatli olunmadığı takdirde bazı riskler taşıyabilir. Bu nedenle sünnetin, uzman bir hekim tarafından, steril bir ortamda gerçekleştirilmesi son derece önemlidir.
- Kanama: En yaygın görülen komplikasyonlardan biridir. Ancak deneyimli ellerde yapılan sünnetlerde bu risk oldukça düşüktür.
- Enfeksiyon: Hijyenik olmayan koşullarda yapılan sünnetlerde, enfeksiyon riski ciddi şekilde artar. Antiseptik kurallara uyulması ve steril ekipman kullanımı şarttır.
- Aşırı ya da yetersiz deri kesilmesi: Deneyimsiz ellerde yapılan sünnetlerde, penis derisinin fazla ya da eksik kesilmesi gibi durumlar oluşabilir. Bu da hem görünüm hem de işlevsel sorunlara yol açabilir.
- Yapışıklıklar ve skar dokusu: Nadiren de olsa iyileşme sürecinde yapışıklıklar oluşabilir. Bu durum ilerleyen yaşlarda küçük cerrahi müdahaleler gerektirebilir.
Dolayısıyla sünnet kararı verildiğinde, mutlaka alanında uzman bir çocuk cerrahı veya ürolog tercih edilmelidir.
Yenidoğan Sünneti İçin Uygun Zaman ve Koşullar
Yenidoğan sünneti genellikle doğumdan sonraki ilk 24 saat ile 2 hafta arasında yapılır. Bu dönem, hem bebeğin fizyolojik olarak en sakin olduğu zamanlardandır hem de bağışıklık sistemi henüz dış uyaranlara fazla maruz kalmamıştır.
Ancak bazı durumlarda sünnetin ertelenmesi gerekebilir:
- Prematüre doğmuş bebeklerde
- Doğuştan gelen genital anormalliklerde (örneğin hipospadias)
- Ciddi sarılık geçiren bebeklerde
- Kanama bozukluğu şüphesi olanlarda
Bu gibi durumlarda, sünnetin ileri bir tarihe ertelenmesi ya da başka uzmanlık alanlarına danışılması gerekebilir. Yine de bebeğin genel sağlık durumu uygunsa ve yukarıdaki engelleyici faktörler yoksa, yenidoğan sünneti en güvenli ve ideal dönemdir.
Doğumdan sonra yenidoğan sünneti yapılır mı? Detaylı bilgi için tıklayın.